Ý thức được tầm quan trọng của CNTT nên các công ty CK VN sẵn sàng chi phí lớn cho đầu tư hạ tầng khi họ chắc chắn việc đầu tư đó là đúng đắn

Ý thức được tầm quan trọng của CNTT nên các công ty CK VN sẵn sàng chi phí lớn cho đầu tư hạ tầng khi họ chắc chắn việc đầu tư đó là đúng đắn. Tuy nhiên, thời điểm này, thực sự họ đang lúng túng để tìm một giải pháp CNTT phù hợp...

Đã chú trọng đầu tư

Không được biết đến sớm như trung tâm Giao Dịch Chứng Khoán TP.HCM - HoSTC (khai trương phiên giao dịch đầu tiên vào tháng 7/2000), trung tâm Giao Dịch Chứng Khoán Hà Nội - HaSTC mãi đến tháng 7/2005 mới khai trương sàn giao dịch chứng khoán (CK) thứ cấp. Và cũng không “dễ dàng” như HoSTC, được Thái Lan hỗ trợ hoàn toàn về giải pháp CNTT phục vụ giao dịch lúc đầu, HaSTC đã mất hơn 2 năm phối hợp với FPT (đối tác công nghệ) tìm hiểu, xây dựng, mới cơ bản hoàn thành giai đoạn 1 của hệ thống. Sau đó 6 tháng liên tiếp, 10 công ty CK đã cùng với HaSTC chạy thử hệ thống trước khi đưa vào vận hành.

HaSTC giai đoạn 1 đã đầu tư khoảng 6 tỷ đồng để xây dựng hệ thống CNTT đồng bộ hỗ trợ nghiệp vụ CK, trong đó có hơn 1 tỷ để đầu tư phát triển phần mềm. Vì là đơn vị “đi sau”, HaSTC có cơ hội đánh giá, tìm hiểu để xây dựng được một hệ thống phù hợp với thị trường hiện tại. Ông Trần Văn Dũng, giám đốc HaSTC cho biết, thời gian qua hệ thống hoạt động tương đối ổn định, kể cả trong những thời điểm thị trường CK có sự bùng nổ khiến quy mô và số lượng giao dịch tăng mạnh.

Vì ý thức được tầm quan trọng của CNTT nên các công ty CK VN sẵn sàng chi phí lớn cho đầu tư hạ tầng khi họ chắc chắn việc đầu tư đó là đúng đắn. Tuy nhiên vì không dám chắc hệ thống A hay B tối ưu hơn và có “tuổi thọ” cao trong sự phát triển rất nhanh của thị trường nên họ chưa dứt khoát đầu tư.

Ngoài trung tâm giao dịch chứng khoán (TTGDCK), các công ty CK cũng rất chú trọng đến hạ tầng CNTT cho công ty, trong đó có một số công ty lớn như công ty CK Sài Gòn (SSI), công ty CK Sacombank (SBSC), công ty CK Vietcombank (VCBS)...mua giải pháp của nước ngoài đã được tùy biến cho phù hợp với sự phát triển của thị trường VN. Số còn lại mua giải pháp trong nước, hoặc kết hợp với một doanh nghiệp CNTT để phát triển hoặc tự phát triển. Chẳng hạn công ty CK Biển Việt (CBV), đã tự xây dựng phần lớn các giải pháp đang ứng dụng tại CBV sau khi tham khảo nhiều giải pháp ứng dụng của các nước có thị trường CK phát triển. Công ty cổ phần CK Tràng An đã đầu tư một khoản không nhỏ để thuê công ty cổ phần Phần Mềm CK VN xây dựng hệ thống BackOffice cho công ty.

Lúng túng vì Thiếu đồng bộ

Hiện tại, các trung tâm giao dịch CK và trung tâm lưu ký CK đều chịu sự quản lý của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN). Trong đó Trung tâm lưu ký CK nhằm thực hiện đăng ký, lưu ký, bù trừ, thanh toán CK và cung cấp các dịch vụ hỗ trợ giao dịch, mua bán CK trên thị trường CK. Tuy nhiên, do thị trường CK VN đang trong giai đoạn hình thành nên các trung tâm này chưa thống nhất về hạ tầng mà đang đầu tư tương đối độc lập. Các hệ thống này có khác biệt nhất định về nền tảng công nghệ, trong đó quy trình giao dịch tại các trung tâm giống nhau, nhưng cách thức triển khai lại khác nhau. Theo ông Mạnh, trưởng phòng công nghệ tin học HaSTC, sự thiếu đồng bộ này do 2 nguyên nhân chính: Sự phát triển rất nhanh của thị trường CK VN khiến các công ty CK cũng như các TTGDCK đều đang loay hoay tìm giải pháp sao cho phù hợp.

Vì không có hệ thống trung gian cho các TTGDCK và Trung tâm lưu ký CK, dẫn đến các công ty CK rất bối rối khi xây dựng hạ tầng CNTT. Bài toán đặt ra là, với HaSTC, công ty CK sẽ phải đầu tư một hệ thống bao gồm đường truyền, máy trạm, ứng dụng riêng. Nhưng HoSTC cũng có một hệ thống độc lập được các chuyên gia Thái Lan xây dựng từ những năm 1980, như vậy công ty CK lại phải đầu tư một hệ thống tương tự để có thể kết nối. Nếu kể thêm cả Trung tâm lưu ký CK thì các công ty CK sẽ đầu tư thêm một hệ thống nữa. Vậy là mỗi công ty CK khi đầu tư hạ tầng CNTT phải tìm hiểu xem HaSTC hiện đang đầu tư hệ thống như thế nào, HoSTC sẽ thay đổi gì trong tương lai. Từ đó, công ty CK mới có thể đưa ra bài toán đầu tư thích hợp.

Ưu điểm của giải pháp CNTT có sẵn, xuất phát từ các TTCK tiên tiến và ổn định là giải pháp tổng thể với các nghiệp vụ CK đã chuẩn hóa và được kiểm chứng. Tuy nhiên, các giải pháp đó có nhược điểm là được phát triển từ nhiều năm trước bằng các công nghệ cũ và các quy trình quản lý cũ. Chỉ khi các công ty CK kiểm soát được công nghệ và mã nguồn của giải pháp để thay đổi, tùy biến cho phù hợp với nghiệp vụ kinh doanh cụ thể tại TTCK Việt Nam thì các giải pháp đó mới phát huy được hiệu quả tối ưu.

Hiện tại, việc gửi và nhận lệnh giao dịch giữa các công ty CK và HaSTC được thực hiện thông qua các broker (đây là nhân viên của các công ty CK có nhiệm vụ nhận lệnh từ công ty CK và chuyển lệnh vào hệ thống của HaSTC). Sau khi có kết quả khớp lệnh, HaSTC gửi lại kết quả cho các broker và broker gửi kết quả về công ty CK của mình. Trên thực tế, rất nhiều các sàn giao dịch CK lớn trên thế giới vẫn sử dụng broker làm trung gian gửi/nhận lệnh và kết quả khớp lệnh. Tuy vậy, khi thị trường phát triển, sẽ có thêm nhiều công ty CK trở thành thành viên của HaSTC, đồng nghĩa với việc sẽ có thêm nhiều broker thường trực tại HaSTC. Để tối ưu hoá quy trình gửi và nhận lệnh, HaSTC đang có kế hoạch xây dựng hệ thống để các công ty CK kết nối trực tiếp tới HaSTC mà không cần broker tại sàn. Nghĩa là công ty CK sẽ nhập lệnh từ xa, thông qua máy trạm do HaSTC quản lý, và lệnh sẽ được chuyển vào hệ thống của HaSTC. Với cách làm này, công ty CK không chỉ tiết kiệm chi phí, nhân lực mà còn giảm thiểu sai sót so với khi nhận lệnh qua điện thoại, fax...Ông Mạnh cho biết, dự kiến cuối năm nay sẽ đưa hệ thống vào vận hành.

Giải pháp dùng chung

“Các công ty CK rồi đây sẽ phải tùy biến hệ thống sao cho sự kết nối tương thích với hệ thống máy trạm của HaSTC. Vậy giải pháp CNTT phù hợp cho các công ty CK vào thời điểm này là các giải pháp đáp ứng được nhiều nhất yêu cầu của công ty CK và phải có khả năng mở rộng, tùy biến (customize) dễ dàng”, ông Hưng - giám đốc công nghệ công ty CK Biển Việt - cho biết.

Như vậy để tránh lãng phí đầu tư hạ tầng CNTT cho công ty CK cũng như các TTGDCK, nên có một hệ thống trung gian dùng chung. Khi đó mọi giao dịch giữa các công ty CK với các TTGDCK, Trung tâm lưu ký CK sẽ thông qua trung gian là hệ thống dùng chung này. Có ý kiến cho rằng hệ thống này nên do UBCKNN quản lý. Các công ty CK lúc này không phải lo lắng về việc giải pháp của công ty mình đã có sự tương thích, kết nối với cả 3 hệ thống của TTGDCK, Trung tâm lưu ký CK hay chưa, mà họ chỉ phải đầu tư một giải pháp Backoffice kết nối thông suốt với hệ thống trung gian là được.

(Theo PC World VN)

(Theo VnMedia)